Złożenie pozwu o rozwód do właściwego sądu jest bardzo ważne, ponieważ ewentualna pomyłka w tym zakresie może znacznie wydłużyć postępowanie rozwodowe. Co prawda sąd niewłaściwy przekaże sprawę do sądu właściwego do rozpoznania sprawy, ale w zależności od szybkości działania danego sądu, może to wydłużyć proces rozwodowy nawet o kilka miesięcy.
Do jakiego sądu złożyć więc pozew o rozwód?
Sprawa rozwodowa jest rozstrzygana w pierwszej instancji zawsze przez sąd okręgowy, wydział cywilny.
Pozew rozwodowy składa się do sądu okręgowego, według następującej właściwości:
- W pierwszej kolejności sądem, do którego należy złożyć pozew rozwodowy, jest sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobyt;
nie ma wymogu, aby małżonkowie mieszkali wspólnie, razem, tj. pod jednym adresem, ale wystarczy, że mieszkali w tej samej miejscowości pod innym adresami, albo w różnych miejscowościach, położonych w okręgu tego samego sądu;
- Jeżeli wskazanie właściwego sądu, na podstawie kryteriów opisanych powyżej, nie jest możliwe, pozew rozwodowy należy złożyć do sądu miejsca zamieszkania pozwanego;
- Ostatecznie – jeżeli nie ma możliwości wniesienia pozwu do sądu miejsca zamieszkania pozwanego, pozew należy złożyć do sądu zamieszkania powoda (czyli osoby składającej pozew rozwodowy).
Strony nie mogą umową zmienić opisanej wyżej właściwości sądu rozwodowego.
Aby uniknąć wątpliwości i niepotrzebnego przedłużenia postępowania, w pozwie należy uzasadnić właściwość sądu – czyli napisać, dlaczego pozew został złożony w tym konkretnym sądzie. Proszę pamiętać, że wymieniona wyżej kolejność jest istotna i nie można jej zmieniać. Jeżeli więc w pozwie powołujecie się Państwo np. na właściwość z pkt 2 powyżej – miejsce zamieszkania pozwanego – w pozwie należy napisać dlaczego nie skierowaliście sprawy do sądu, o którym mowa w pkt 1. (właściwość z pkt 1 ma pierwszeństwo przed właściwością z pkt 2 i 3, a właściwość z pkt 2 ma pierwszeństwo przed pkt 3).
Przykład: Żona chce złożyć pozew o rozwód. Ostatnim miejscem zamieszkania małżonków była Warszawa. W chwili składania pozwu żona mieszka w Krakowie, a mąż w Gdańsku. W sprawie rozwodowej sądem właściwym będzie Sąd Okręgowy w Gdańsku. W pozwie żona powinna wskazać, że złożyła pozew o rozwód według miejsca zamieszkania męża, ponieważ żadne z małżonków nie mieszka już w Warszawie, która była ich ostatnim miejscem zamieszkania.
