Osoby, które zgłaszają się do mojej kancelarii ze sprawami rozwodowymi, często pytają mnie, czy podczas procesu o rozwód dojdzie do podziału majątku zgromadzonego w trakcie trwania małżeństwa.
Często Klienci myślą, że już na początku procesu rozwodowego powinni przygotować się finansowo do batalii o majątek i że do podziału wspólnego majątku dojdzie na ostatniej rozprawie w sprawie o rozwód. Kwestie rozliczeń finansowych z małżonkiem wywołują niekiedy więcej obaw niż przebieg samej sprawy rozwodowej.
Jak więc sprawa rozwodowa ma się do majątku wspólnego małżonków?
Przyjrzyjmy się dzisiaj sytuacji, w której małżonkowie pozostają w ustroju wspólności ustawowej – nie zawarli nigdy intercyzy majątkowej, nigdy nie zaszły też żadne okoliczności, które spowodowałyby powstanie między małżonkami rozdzielności majątkowej z mocy prawa.
W takiej sytuacji możliwe są m.in. następujące scenariusze:
1. Najpierw sprawa rozwodowa a później sprawa o podział majątku wspólnego
W tej sytuacji najpierw przeprowadzana jest sprawa rozwodowa. W zależności od okoliczności sprawy (m.in. czy małżonkowie godzą się na rozwód bez orzekania o winie; czy małżonkowie mają wspólne małoletnie dzieci; czy konieczne jest przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków), proces o rozwód może zakończyć się w ciągu kilku miesięcy albo potrwać nawet kilka lat.
Po prawomocnym zakończeniu sprawy rozwodowej, małżonkowie mogą przystąpić do podziału majątku wspólnego, który może zostać przeprowadzony albo u notariusza albo w postępowaniu sądowym.
2. Podział majątku w toku procesu o rozwód
W tej sytuacji sąd dokonuje podziału majątku wspólnego w procesie o rozwód. W przeciwieństwie do sytuacji opisanej w punkcie 1., mamy tutaj do czynienia z jednym procesem – o rozwód i podział majątku wspólnego. Zdarza się to najczęściej w sytuacjach, w których małżonkowie godzą się na rozwód bez orzekania o winie i zawarli porozumienie co do tego, jak podzielić wspólny majątek.
Podział majątku w trakcie sprawy rozwodowej jest przeprowadzany niezwykle rzadko. Kodeks rodzinny i opiekuńczy wskazuje, że na wniosek jednego z małżonków sąd może w wyroku orzekającym rozwód dokonać podziału majątku wspólnego, jeżeli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu. Jeżeli więc małżonkowie nie ustalili w jaki sposób chcą podzielić majątek i w tym zakresie istnieje między nimi spór, sąd najprawdopodobniej nie uwzględni wniosku o przeprowadzenie podziału majątku w trakcie sprawy rozwodowej.