KIEDY ROZWÓD JEST NIEMOŻLIWY? Cz. II Sprzeczność z zasadami współżycia społecznego

W ostatnim artykule pisałam o tym, że przeszkodą do otrzymania rozwodu może być ustalenie przez sąd, że przez rozwód mogłoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci stron. Dzisiaj przybliżę Państwu drugą z przesłanek, która może być podstawą do oddalenia powództwa o rozwód: SPRZECZNOŚĆ Z ZASADAMI WSPÓŁŻYCIA SPOŁECZNEGO.

Kiedy orzeczenie rozwodu może być sprzeczne z zasadami współżycia społecznego?

„Orzeczenie rozwodu jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego wtedy, gdy z zasadami tymi nie dałoby się pogodzić rażącej krzywdy, jakiej doznałby małżonek sprzeciwiający się orzeczeniu rozwodu albo gdy przeciw rozwodowi przemawiają poważne względy natury społeczno-wychowawczej.” – wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 12 lutego 2020 roku, sygn. akt I ACa 230/19. Kwestię niedopuszczalności rozwodu ze względu na rażące pokrzywdzenie współmałżonka należy oceniać z uwzględnieniem czasu trwania małżeństwa, sytuacji obojga małżonków, a w szczególności ich wieku, stanu zdrowia, zdolności do zaspokajania potrzeb osobistych i innych okoliczności, mogących charakteryzować materialne i moralne warunki życiowe obojga małżonków – uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 1968 r., sygn. akt III CZP 70/66

W orzecznictwie sądowym podaje się, że sprzeczność rozwodu z zasadami współżycia społecznego może zachodzić m.in. sytuacji, w której:

– małżonek sprzeciwiający się rozwodowi jest nieuleczalnie chory i wymaga opieki materialnej i emocjonalnej współmałżonka (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 października 1998 r., sygn. akt III CKN 573/98),

– małżonek żądający rozwodu zaniedbuje w sposób rażący swe obowiązki rodzicielskie, przerzucając ten ciężar na drugiego małżonka albo na inne osoby lub organy pomocy społecznej, żądanie rozwodu może się okazać sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, choćby nawet orzeczenie rozwodu nie powodowało dalszego pogorszenia sytuacji wspólnych małoletnich dzieci małżonków (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 1968 r., sygn. akt III CZP 70/66).

Jednocześnie wskazuje się, że nie godzi w zasady współżycia społecznego orzeczenie rozwodu dlatego, że strony są osobami w podeszłym wieku. Żądając rozwodu, powód nie krzywdzi pozwanej, a czyni jedynie uprawnienie z prawa wniesienia sprawy rozwodowej – wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 5 października 2004 r., sygn. akt I ACa 683/04